Schemat techniki HDR

Technika fotografowane zwana w skrócie HDR nadal nie jest w pełni zrozumiała dla wielu fotoamatorów i dlatego umieszczamy w naszym Fotoporadniku kolejny paragraf prezentujący tę technikę robienia zdjęć. HDR jest praktycznie jedynym rozwiązaniem umożliwiającym odwzorowanie scen o bardzo dużej rozpiętości tonalnej, czyli o bardzo dużym kontraście. Innymi słowy – scen zawierających w sobie obszary jaskrawo białe i bardzo ciemne. Takiej sceny nie da się zarejestrować na jednym zdjęciu. Mamy trzy możliwości wykonania standardowego zdjęcia:

albo ustawimy ekspozycję (naświetlenie) tak, że będą poprawnie naświetlone obszary bardzo jasne i wtedy ciemne będą po prostu czarne, bez żadnych szczegółów
albo ustawimy ekspozycję tak, że obszary ciemne będą poprawnie naświetlone, będą na nich widoczne szczegóły ale obszary jasne będą równomiernie białe, całkowicie prześwietlone.
ustawiamy ekspozycję uśrednioną, która daje zdjęcie o złym odwzorowaniu obszarów bardzo jasnych i bardzo ciemnych a jedyni obszary o śreniej jasności sa odwzorowane prawidłowo. Tak wykonywane jest praktycznie 99,99% wszystkich zdjęć amatorskich i poza szczególnie trudnymi warunkami zdjęcia te są poprawne technicznie i ładne. Problem w tym, że najciekawsze krajobrazy mają tak duże zróżnicowanie oświetlenia, że standardowe zdjęcie nie oddaje ich piękna.

Od razu nasuwa się sugestia

nałożyć na siebie dwa zdjęcia wykonane z takimi ekspozycjami i powinniśmy otrzymać zdjęcie względnie dobrze oddające obszar jasne i ciemne.

I takie nałożenie na siebie dwóch a częściej 3. lub nawet 5. zdjęć o różnej ekspozycji jest podstawą techniki zwanej popularnie HDR. Schematycznie powstanie zdjęcia z zastosowaniem techniki HDR można przedstawić tak jak na rysunku poniżej. Powstawaia zdjęcia HDR

A reprezentuje rozpiętość tonalną fotografowanej sceny.
B1, B2, i B3 to zarejestrowane zdjęcia z trzema różnymi ekspozycjami
- B1 - zdjęcie z ekspozycją skorygowaną o -2 EV w stosunku do tej wybranej automatycznie, czyli zdjęcie mocno niedoświetlone, na którym widać szczegóły najjaśniejszych elementów fotografowanej sceny ale obszar ciemne sceny są po prostu czarne
- B2 - zdjęcie z ekspozycją ustawioną automatycznie jako najlepsza dla całej sceny, a więc bez korekcji, co oznaczyliśmy jako 0 EV
- B3 - zdjęcie z ekspozycją skorygowaną o +2 EV w stosunku do ekspozycji wybranej automatycznie, czyli zdjęcie prześwietlone. Obszary jasne sceny są bez żadnych szczegółów ale najciemniejsze mają odwzorowane szczegóły.
Plik HDR to plik, w którym zapisano nałożone na siebie 3 opisane w poprzednich punktach. Złożenie jest wykonane przez odpowiedni program, w naszym przypadku jest to Photomatix Pro 4. Plik ten ma zakres tonalny odpowiadający realnej scenie, niestety, nie można go obejrzeć na standardowym urządzeniu wyświetlającym, gdyż urządzenia takie mają znacznie mniejszy zakres tonalny, który mogą odwzorować.
C - to plik o zakresie tonalnym skompresowanym do wartości możliwych do odwzorowania na standardowym urządzeniu, jak np. monitor komputera. Tę kompresję, zwaną po angielsku bitmapping wykonuje, w naszym przypadku, również program Photomatix

Zdjęcie w dolnym rzędzie po prawej jest odwzorowaniem owego pliku C, czyli skompresowanego pliku ze zdjęciem HDR. Program Photomatix nadaje plikom o pełnej rozpiętości tonalnej rozszerzenie *.hdr. Zależnie od ustawionej opcji pracy programu Photomatix Plik HDR o pełnej rozpiętości tonalnej będzie zapisywany na dysku lub usuwany z niego po zapisaniu pliku skompresowanego C.

W jakim celu zapisuje się Plik HDR, jeżeli standardowy monitor nie może go wyświetlić? Otóż są juz dostępne monitory pozwalające na wyświetlanie plików o rozpiętości tonalnej porównywalnej z tą, jaką potrafimy zarejestrować w tym pliku. Monitory takie sa bardzo drogie ale można spodziweać się, że stanieją, jak wszystkie wyroby z tej branży. Warto więc zachować plik, który za dwa, może za 4 lata będziemy mogli oglądać jako wspaniałe zdjęcie zbliżone do tego, co fotograf widział przed sobą w momenciejego robienia.

Jako przykład ilustrujący schemat powstawania zdjęcia w technice HDR wybraliśmy celowo scenę z bardzo silną różnicą jasności, bo tylko wówczas stosowanie tej techniki jest "opłacalne" czasowo, bo czas poświęcony na stworzenie zdjęcia jest jedynym realnym wydatkiem. Program Photomatix kosztuje kilkadziesiąt złotych, co przy cenie aparatu i komputera jest do zaniedbania. Co więcej, wersja próbna tego programu ma pełne mozliwości wersji zakupionej i nie ma ograniczeń czasowych, jedynie delikatne logo programu widoczne jest na otrzymanych zdjęciach.

Używasz Facebooku'a? Kliknij "lubię to", będziesz dostawał informacje o nowościach na naszym serwisie.